Jak uzyskać prawo do opieki nad dzieckiem?

Klasyczna rodzina składa się z żony, męża i ich potomstwa. Rodzice są odpowiedzialni za wychowanie swoich dzieci. Muszą zadbać o ich zdrowie, edukację, sytuację materialną oraz zaspakajanie podstawowych potrzeb. W takiej sytuacji rodzice wspólnie sprawują władzę rodzicielską. We wszystkich krajach należących do Unii Europejskiej władzę rodzicielską nad dzieckiem automatycznie sprawuje matka wraz z pozostającym z nią w związku małżeńskim ojcem.

Komplikacje pojawiają się, gdy rodzice podejmują decyzję o rozwodzie. Jeżeli rozstają się w zgodzie i potrafią dojść do porozumienia w sprawie opieki nad dzieckiem, sąd w wyroku orzekającym rozwód zatwierdza tylko zawarte między nimi wcześniej porozumienie. Inaczej wygląda sytuacja, jeśli rodzice nie mogą dojść w tej sprawie do konsensusu. Wtedy to sąd musi precyzyjnie określić wykonywanie władzy rodzicielskiej przez każdego z rodziców. To on orzeknie, kto będzie się na co dzień zajmować dzieckiem. Podstawową zasadą, która przyświeca wszystkim decyzjom podejmowanym przez sąd, jest dobro dziecka.

Czym jest dobro dziecka?

Dobro dziecka to dość obszerne pojęcie, pod którym kryje się między innymi: zapewnienie mu odpowiedniego rozwoju fizycznego, intelektualnego, duchowego, a także odpowiednie przygotowanie go do wkroczenia w dorosłe życie. Rodzice muszą zapewnić swoim potomkom odpowiednią edukację oraz wychowanie, a także zagwarantować im wystarczające do życia i realizowania swoich celów osobistych środki materialne.

Sąd może nawet odmówić udzielenia rozwodu rodzicom, jeżeli ich rozstanie będzie według niego powodem ucierpienia dobra wspólnych małoletnich dzieci małżonków. Jeżeli dojdzie do rozwodu, sąd musi w swoim wyroku orzec, w jaki sposób będzie dokładnie sprawowana władza rodzicielska przez oboje rodziców. To od sądu zależy, z kim będzie po rozstaniu mieszkać dziecko. W przypadku małych dzieci większe szanse na opiekę ma matka.

Jakie okoliczności bierze pod uwagę sąd, przyznając prawo do opieki nad dzieckiem?

Sąd może postanowić, że władza rodzicielska będzie przysługiwać bez ograniczeń zarówno matce, jak i ojcu. Może jednak ograniczyć ją jednemu z rodziców, kiedy stwierdzi, że ze względu na dobro dziecka jeden z nich powinien mieć mniejsze prawo do decydowania np. o jego edukacji, zdrowiu czy dłuższych wyjazdach zagranicznych. Takie rozwiązanie jest najczęściej stosowane wtedy, gdy rodzice nie potrafią się porozumieć i dlatego sąd uznaje, że nie warto doprowadzać do sytuacji, kiedy każdą decyzję dotyczącą dziecka będą musieli podejmować wspólnie.

Sąd orzekając o prawie do opieki nad dzieckiem, bierze pod uwagę kilka podstawowych okoliczności takich jak: miejsce stałego zamieszkania, stałe dochody, zatrudnienie, które umożliwia utrzymanie rodziny, a także dodatkowe okoliczności (np. częste i długie wyjazdy służbowe). Rodzic, który chce uzyskać prawo do opieki nad dzieckiem, powinien przede wszystkim wykazać, że jest troskliwy i odpowiedzialny, a jego opieka będzie sprzyjała budowaniu silnej więzi z potomkiem. Niezwykle istotnym czynnikiem jest przekonanie sądu do tego, że rodzic starający się o opiekę nad dzieckiem umie zapewnić swojemu potomkowi całkowite poczucie bezpieczeństwa i stabilizacji. Środowisko, w którym wychowuje się dziecko, nie może ulegać częstym ani radykalnym zmianom.

Sądy często ograniczają władzę rodzicielską jednego z rodziców, ale pozostawiają mu prawo do współdecydowania o najistotniejszych sprawach życiowych potomka (np. miejsce zamieszkania, leczenie poważnych chorób, operacje, edukacja czy wyjazdy za granicę). Jeżeli chcą Państwo zmienić niekorzystne dla siebie lub nieadekwatne do nowej sytuacji rozstrzygnięcia zawarte w wyroku rozwodowym dotyczące władzy rodzicielskiej, zapraszamy do naszej kancelarii adwokackiej, gdzie nasi doświadczeni pracownicy doradzą Państwu najlepsze rozwiązania.

Jakie rozwiązanie jest najkorzystniejsze dla rodziców?

Najkorzystniejszym rozwiązaniem dla obojga rodziców jest niewątpliwie dojście do porozumienia w sprawie opieki nad dzieckiem. To bezpieczne wyjście z tej skomplikowanej sytuacji, ponieważ dzięki niemu rodzic, u którego dziecko nie będzie miało miejsca stałego pobytu, będzie mógł egzekwować realizowanie kontaktów. W przypadku braku takiego porozumienia, jeśli dojdzie do pogorszenia relacji między byłymi współmałżonkami, aby uregulować sprawę opieki nad dzieckiem konieczne będzie złożenie wniosku o uregulowanie kontaktów. Sąd ponownie będzie musiał wszcząć postępowanie dotyczące kontaktów rodzicielskich.